Fermerlərimizin tətbiq etdiyi otla qidalanma digər ölkələrdə nadir hallarda rast gəlinir. 2018-ci ildə keçirilən Otla Qidalanma əsasında Südçülük Konfransında İrlandiyanın Kənd təsərrüfatı və Ərzaq İnkişafı İdarəsi (Teagasc) bildirib ki, bütün dünyada südün 90%-ni otlaqlarda otarılmayan inəklər verir. Bu inəklər bir az ot yeyirlər, lakin qarğıdalı, soya, yonca, arpa və digər taxıl bitkiləri ilə də qidalanırlar.
"Westgold"da "otla qidalanma" anlayışına verilən təriflə burada tanış olun.
Bir çox ekspertlər otla qidalanma sisteminin daha yaxşı olduğunu hesab edirlər. Bunun səbəbi nədir?
Yeni başlayanlar üçün qeyd edək ki, bu, bir neçə səbəbdən fermer təsərrüfatının ekoloji cəhətdən daha səmərəli üsuludur:
Elmi sübutlar göstərir ki, sərbəst şəkildə otarılan inəklərin südündən hazırlanan süd məhsulları otarılmayan və (və ya) rasionunun əsas hissəsini taxıl bitkiləri və dənli bitkilər təşkil edən inəklərin südündən hazırlanan süddən təkcə daha dadlı deyil, həm də daha qidalıdır1. İnəklərin dörd hissədən ibarət mədəsi, xüsusilə də qarın hissə ot kimi xam yemlər üçün nəzərdə tutulmuşdur.
Avstriyada aparılmış bir araşdırmanın2 nəticələrinə görə, Alp dağlarının ətəyindəki otlaqlarda ancaq otla qidalanaraq böyüyən inəklərin südünün tərkibində əsasən fermalarda yetişdirilən inəklərin südündəkindən daha az doymuş yağ turşuları və daha çox doymamış yağ turşuları var. Otla qidalanan inəklərin südündə insan sağlamlığına olduqca faydalı təsir göstərdiyi sübut edilmiş Konyuqasiya olunmuş linol turşusunun (CLA) nisbəti də daha yüksəkdir. CLA bədənin yağ kütləsini, eləcə də ürək-damar xəstəlikləri və xərçəng riskini azaldır, immun və iltihab reaksiyalarının sıxlığını tənzimləyir və sümük kütləsini inkişaf etdirir3.
2Werner Lampert. The Cow: A tribute. Kempen, Germany. teNeues Media GmbH & Co. KG. 2019
Heyvanların sərbəst şəkildə otarılmasına əsaslanan fermer təsərrüfatı torpaq üçün də, heyvanlar üçün də faydalı, süd məhsullarımız üçün isə idealdır. İnəklərimizin açıq səma altında otarılmadığı vaxtlar ancaq onların sağım üçün gəldikləri və ya (çox nadir hallarda və bəzi fermalarda) pis hava şəraitinə görə müvəqqəti olaraq tövlələrə salındığı vaxtlardır. Bu, dayanıqlı və xoşbəxt inəklər və onların açıq havada keçirdikləri vaxtın və otladıqları sıx yaşıl otlaqların təbii zənginliyinin təzahürü olan süd deməkdir.
Bu, digər ölkələrin fermer təsərrüfatını aparma üsulundan nə ilə fərqlənir?
Bir çox ölkələrin südçülük sistemləri Yeni Zelandiyadakından daha intensiv xarakter daşıyır, bunun səbəbi isə odur ki, həmin ölkələrdə kifayət qədər boş torpaq yoxdur və (və ya) hava şəraiti daha kəskindir. Bu ölkələrdə inəklər çox vaxt sağım mövsümü boyunca bir neçə ay ərzində böyük tövlələrdə saxlanılırlar.